همه آزمایش ها نیاز به آمادگی قبلی ندارند اما انجام بیشتر آزمایش ها نیازمند رعایت نكاتی است كه اگر به خوبی مراعات گردند موجب رسیدن به نتایج درست آزمایشگاهی می شوند . شاید پرسشی كه پیش از دیگر سئوالات از سوی بیماران مطرح می شود مسئله ناشتایی است . بدیهی است كه شما باید معنای دقیق ناشتا بودن را بدانید .
به طور كلی منظور از ناشتایی این است كه :
نباید طی 12 ساعت پیش از انجام آزمایش غذا بخورید .
نباید طی 12 ساعت پیش از آزمایش ، مایعات بنوشید ( خوردن آب طبق رژیم عادتی هر شخص اشكالی ندارد ) .
نباید طی 12 ساعت قبل از آزمایش آدامس بجوید .
نباید از شكلات های مختلف ، مینت ( تركیبات نعناع دار ) . شربت های سینه یا قرص های نرم كننده گلو استفاده نمائید .
پس اگر آزمایشی كه پزشك شما در خواست نموده نیاز به ناشتایی دارد شما :
می توانید در طول 12 ساعت پیش از انجام آزمایش آب بنوشید .
باید داروهایی را كه پزشك اجازه قطع مصرف آنها را صادر نكرده ، مثل گذشته مصرف نمایید ( اما آزمایشگاه را از مصرف آنها آگاه كنید ).
می توانید طی 12 ساعت پیش از آزمایش دندان های تان را مسواك كنید .
نكته مهم دیگر آگاه بودن آزمایشگاه از سوابق دارویی و بیماری شماست ؛ در صورتی كه بیماری خاصی دارید یا داروی بخصوصی مصرف می كنید حتما” آزمایشگاه را مطلع سازید .

ارائه نمونه درست به آزمایشگاه بسیار مهم است ؛ به همین خاطر به دستورالعمل ها و آمادگی های لازم برای انجام آزمایش های مهم و رایج در آزمایشگاه ها می پردازیم .

دستورالعمل قند خون 2 ساعت پس از غذا:
شب قبل از آزمایش حداقل 8 ساعت ناشتا باشید و در طی ناشتایی از خوردن چای و قهوه پرهیز نمائید .
پس از اینكه نمونه خون ناشتا از شما گرفته شد صبحانه معمولی كه هر روز می خورید را میل نمائید .
وقتی اولین لقمه صبحانه را خورید ساعت را یادداشت كنید نمونه گیری دقیقا” 2 ساعت پس از ساعت مذكور انجام می پذیرد .
حتی الامكان صبحانه را در آزمایشگاه صرف نموده و تا زمان انجام آزمایش در آزمایشگاه منتظر بمانید .
قبل از انجام آزمایش ( در طی مدت ناشتایی شب قبل ) و در حین 2 ساعت بعد سیگار نكشید .
در طول آزمایش ( در طی 2 ساعت ) از ورزش و پیاده روی خودداری نمائید .
آزمایش را حتما” قبل از ساعت 10 صبح شروع كنید و از انجام آن در ساعات دیرتر اجتناب كنید .
در طی این دو ساعت از خوردن هر نوع خوردنی و آشامیدنی(آب در حد متعارف اشكالی ندارد) خودداری نمایید.
آزمایش قند ناشتا و دو ساعت پس از غذا را در یك روز انجام دهید.

دستور العمل جمع آوری ادرار تمیز برای كشت و آزمایش كامل ادرار:
نمونه ادرار برای تشخیص انواع عفونت های دستگاه ادراری و اثبات وجود برخی از مواد و سلولها از جمله قند ، پروتئین ، خون ، گلبول های سفید و گلبول های قرمز تحت بررسی قرار گرفته و در صورت لزوم كشت داده می شود
اگر نمونه ادرار در زمان جمع آوری آلوده شود نتایج ازمایش ادرار و كشت آن خصوصا” از نظر تشخیص عفونت ها دچار اشكال خواهد شد ، لذا باید نكات زیر را رعایت نمود:
ویژه بانوان :
پیش از انجام آزمایش از نوشیدن مقادیر زیاد آب و سایر مایعات اجتناب نمایید.
دست های خود را كاملا” با صابون و آب شسته و به خوبی با دستمال كاغذی خشك کنید.
توجه داشته باشید كه :
بهترین نمونه برای تشخیص عفونت های ادراری نخستین نمونه ادرار صبحگاهی است .
درب ظرف ادرار را با احتیاط باز كنید ؛ بدون آن كه دست شما با سطح داخلی ظرف یا درب آن تماس پیدا كند .
با یك دست چین های پوستی دستگاه تناسلی را از هم باز كرده و با دستمال یكبار مصرف اطراف مقعد و پیش آبراه را از جلو به عقب تمیز كنید . این كار را دو بار و هر بار با یك دستمال جدید تكرار كنید .
پس از اینكه جریان ادرار شروع شد ، قسمت اولیه ادرار ( چند قطره اول ) را دور ریخته و بقیه ادرار را با حجم 30 میلی لیتر ( حداقل نصف ظرف ) جمع كنید . توجه داشته باشید كه ظرف مذكور تحت هیچ عنوان با پوست اطراف ناحیه تناسلی تماس پیدا نكند .
درب ظرف نمونه را بسته و آن را به آزمایشگاه تحویل دهید .
ویژه آقایان:
پیش از انجام آزمایش از نوشیدن بیش از حد مایعات اجتناب نمائید.
دست های خود را كاملا ” با آب صابون شسته و به خوبی با دستمال كاغذی خشك كنید.
درب ظرف ادار را با احتیاط باز كنید ؛ بدون آن كه دست های شما با سطح داخلی ظرف یا درب آن تماس پیدا كند.
سر آلت را با دستمال مرطوب یكبار مصرف دو بار و هر بار با استفاده از یك دستمال جدید تمیز كنید.
مراقب باشید كه سر آلت به سطح داخلی ظرف نخورد.
مقدار كمی از قسمت اول ادرار ( چند قطره اول ) را به داخل توالت تخلیه كرده و حدود 30 میلی متر ( نصف ظرف نمونه ) از آن را جمع كنید.
درب ظرف نمونه را بسته و آن را تحویل آزمایشگاه دهید.

مراجعه كننده گرامی :
در صورتی كه نمونه ادرار در منزل تهیه می شود :
حتما” پس از جمع آوری ادرار باید آن را در طبقه پائید درب یخچال قرار دهید.
نمونه ادار را تقریبا” تا 12 ساعت پس از جمع آوری می توان در یخچال نگهداری نمود.
در زمان انتقال نمونه ادرار به آزمایشگاه آن را در كنار یخ قرار دهید.

نمونه ادار 24 ساعته برای تشخیص بسیاری از بیماری ها مخصوصا”بیماری های كلیوی مورد استفاده قرارمی گیرد .
نمونه باید دقیقا” طی 24 ساعت جمع آوری گردد . به همین منظور گالن هایی از سوی آزمایشگاه در اختیار شما قرار می گیرد كه برخی از آنها حاوی مواد نگهدارنده مایع یا جامد است . نكته مهم این است كه شما نباید تحت هیچ شرایطی این مواد را خالی كرده یا آنها را بو كنید .
برای جمع آوری ادرار 24 ساعته هیچگاه از ظروفی غیر از ظرف هایی كه آزمایشگاه در اختیار شما قرار می دهد استفاده نكنید .
ضمنا” رعایت موارد ذیل ضروری است :
در ابتدای جمع آوری نمونه ، دفع ادرار را انجام داده و آن را دور بریزید زمان را دقیقا” یادداشت كنید ( مثلا” ساعت 7 صبح).
به مدت یك شبانه روز ( 24 ساعت ) یعنی تا ساعت 7 صبح فردا تمامی نوبت های دفع ادرار را در ظرف مخصوص جمع آوری كنید .
توجه 1 :
آخرین نوبت دفع ادار باید راس همان ساعتی كه جمع آوری ادرار شروع شده بود انجام و در ظرف مخصوص جمع آوری نمونه ریخته شود .
توجه 2 :
در صورت امكان ادرار را مستقیما” داخل گالن نریزید و از ظرف های استریل ادرار جهت این كار استفاده نمائید.
در طول جمع آوری ادرار باید ظرف جمع آوری دور از دسترس كودكان ودر جای خنك ( ترجیحا” در یخچال ) نگهداری شده و بلافاصله پس از اتمام كار به آزمایشگاه تحویل داده شود .

رایج ترین كاربرد آزمایش مدفوع تشخیص انواع مختلف انگل های بیماریرا در روده است . افرادی كه تحت آزمایش مدفوع قرار می گیرند ، باید برای مدت 7 تا 10 روز پیش از انجام این ازمایش از درمان با روغن كرچك یا روغن های معدنی ، بیسموت ، منیزیم ، تركیبات ضد اسهال ، تنقیه با باریوم و مصرف آنتی بیوتیك ها خودداری نمایند . بهتر است این آزمایش در سه نوبت انجام شود .نمونه مدفوع باید مستقیما” در ظرفی كه از طرف آزمایشگاه در اختیار بیمار قرار می گیرد جمع آوری شود . اگر بیمار بستری است. نمونه را در یك ظرف خشك جمع آوری نموده و سپس با استفاده از چوب مخصوص آبسلانگ ) . نمونه را به ظرف برچسب دار منتقل نمائید . نمونه مدفوع نباید با ادرار یا آب آلوده شود زیر ادرار می تواند برخی از انگل های فعال را از بین ببرد .
بیماران باید نمونه جمع آوری شده را مخصوصا” در موارد مشكوك به اسهال خونی بلافاصله به آزمایشگاه تحویل دهند . اگر انجام آزمایش حداكثر تا 30 دقیقه پس ازجمع آوری نمونه امكان پذیر نباشد لازم است تا نمونه در یخچال قرار داده شود .

گاهی اوقات خونریزی های مختصری در بخش های مختلف دستگاه گوارش اتفاق می افتد كه به علت كم بودن با چشم دیده نمی شود . بنابر این باید با روش های آزمایشگاهی تشخیص داده شود . بهتر است این آزمایش در 3 نوبت انجام شود .
برای انجام این آزمایش باید نكات زیر را رعایت نمائید :
48-72 ساعت پیش از آزمایش و در طی دوره جمع آوری نمونه مدفوع از خوردن گوشت قرمز ؛ گوشت سفید ( مرغ و ماكیان ) ماهی ، شلغم و تربچه خودداری كنید.
مصرف قرص های آهن و فرفولیك ، كپسول هماتینیك و ففول ، ایندومتاسین ، گلشیسین ، اسپیرین ، بروفن ، كورتون ها و ویتامین C باید 48 ساعت پیش از انجام آزمایش قطع شود . در صورت داشتن سابقه خونریزی از لثه 48 ساعت پیش از انجام آزمایش از مسواك زدن و كشیدن نخ دندان اجتناب نمائید.
نمونه باید سریعا” به آزمایشگاه تحویل داده شود.
نمونه مدفوع نباید با ادرار یا سایر مواد آلوده شود.

آزمایش بر روی مایع منی به منظور تشخیص علت نازایی در مردان مورد استفاده قرار می گیرد .
نمونه باید ترجیحا” در آزمایشگاه تهیه شود ، در غیر این صورت باید آن را در مدت كمتر از نیم تا یك ساعت به آزمایشگاه تحویل داد . درهنگام تحویل نمونه به ازمایشگاهزمان دقیق جمع آوری آن را به مسئول پذیرش اعلام نمائید.
نمونه باید پس از 3 تا 5 روز پرهیز از نزدیكی یا انزال تهیه شود و نمونه هایی كه پیش از دو روز یا پس از هفت روز از آخرین نزدیكی جمع آوری می شود برای انجام آزمایش مناسب نیست.
وجود تب در خلال 3 روز پیش از انجام آزمایش ، نتیجه را تحت تاثیر قرار می دهد . بهترین نمونه منی نمونه ای است كه از طریق تحریك مصنوعی تهیه شده و در ظرف مخصوصی كه از طرف آزمایشگاه در اختیار شما قرار داده شده جمع آوری می گردد.
نمونه جمع آوری شده توسط گاندوم برای آزمایش مناسب نیست.
باید دقت شود كه تمام نمونه منی در ظرف مخصوص ریخته شود زیرا در غیر این صورت باعث به دست آمدن نتیجه غیر واقعی خواهد شد.
قبل از ریختن نمونه به داخل ظرف بهتر است با در دست گرفتن ظرف، دمای آن را به حدود 37 درجه سانتی گراد ( درجه حرارت بدن ) برسانید.
از قراردادن نمونه در حرارت های كمتر از 30-37 درجه و بالاتر از 40 درجه سانتی گراد خودداری نموده و سعی كنید تا زمان تحویل نمونه به آزمایشگاه آن را در دمای نزدیك به حرارت بدن ( 37 درجه سانتی گراد ) نگهداری كنید .

نجام آزمایش منی در این افراد مانند آزمایش معمولی منی است با این تفاوت كه :
این آزمایش باید حداقل دو ماه پس از بستن لوله انجام شود .
در طی 24 ساعت پیش از انجام آزمایش نباید نزدیكی صورت پذیری یا مایع منی به هر علت دفع شود.
در صورتی كه نمونه در خارج آزمایشگاه تهیه شده است باید هر چه سریع تر به آزمایشگاه منتقل شود .
توجه :
نمونه مایع منی كه از زمان جمع آوری آن بیش از نیم تا یك ساعت گذشته باشد ، فاقد ارزش تشخیصی است .

نام دیگرآن، آزمایش پاپ اسمیر است . این آزمایش به منظور شناخت زودرس سرطان دهانه رحم انجام می شود و به علاوه در زمان انجام آن می توان به التهاب دهانه رحم و عفونت های آن نیز پی برد. رعایت چند نكته پیش از انجام این آزمایش ضروری است :
از 72 ساعت قبل از انجام آزمایش از دوش واژینال (شستشوی داخل واژن با آب یا مواد ضد عفونی كننده ) پرهیز نمائید.
از نمونه برداری در زمان قاعدگی ، خونریزی فعال یا دوره های التهابی اجتناب كنید .
انجام این آزمایش از اواسط دهه چهارم زندگی در آقایان توصیه می شود ( بطور منظم و حداقل سالی یكبار).
در صورتی كه اخیرا” معاینه پروستات شده اید آزمایش را حداقل یك هفته به تعویق بیندازید .
حداقل باید 48 ساعت از آخرین انزال ( مقاربت یا دفع منی به هر نحو ) گذشته باشد .
در صورتی كه اخیرا” از پروستات سونوگرافی كرده اید جواب آن را به مسئول آزمایشگاه نشان دهید .